Analiza progu rentowności dla Twojego biznesu

Według danych CB Insights, 70% startupów technologicznych upada w ciągu 20 miesięcy od pozyskania pierwszego finansowania. Główny powód? Brak gotówki. Nie dlatego, że pomysł był zły, ale dlatego, że nie wiedzieli, ile muszą sprzedać, aby przetrwać.

Analiza progu rentowności to Twoja mapa przetrwania. To nie jest skomplikowana matematyka dla księgowych. To proste narzędzie, które pokaże Ci dokładny moment, w którym Twój biznes zaczyna zarabiać.

Próg rentowności (Break-Even Point, BEP) to punkt, w którym Twoje całkowite przychody równają się całkowitym kosztom. Nie zarabiasz ani grosza, ale też nic nie tracisz. Jesteś na zero.

Każda złotówka zarobiona powyżej tego progu to Twój czysty zysk.

Dlaczego musisz obliczyć swój próg rentowności TERAZ?

Myślenie "jakoś to będzie" to najszybsza droga do porażki. Precyzyjne dane dają Ci przewagę.

Podejmiesz lepsze decyzje cenowe. Zamiast zgadywać, ile powinien kosztować Twój produkt (np. ręcznie robiona biżuteria czy usługa montażu wideo na TikToka), będziesz wiedzieć, jaka cena minimalna pokryje Twoje koszty. To fundament rentowności. Zyskasz wiarygodność. Chcesz pożyczyć 500 zł od rodziców na materiały? A może w przyszłości będziesz szukać inwestora? Nikt nie zainwestuje w pomysł. Inwestują w plan.

Badanie z Harvard Kennedy School dotyczące krajobrazu kapitałowego dla startupów wykazało, że założyciele, którzy potrafią jasno przedstawić swoje finanse, w tym próg rentowności, są postrzegani jako znacznie bardziej wiarygodni.

Zapanujesz nad skalowaniem biznesu. Chcesz rozwinąć swój biznes z kilku zamówień miesięcznie do kilkudziesięciu? Musisz wiedzieć, jak wzrost sprzedaży wpłynie na koszty. Analiza BEP to Twój system wczesnego ostrzegania. Harvard Business Review podkreśla, że niekontrolowane skalowanie bez zrozumienia struktury kosztów jest jedną z głównych przyczyn upadku obiecujących firm. Zredukujesz stres. Niepewność zabija motywację. Znajomość swojego progu rentowności daje Ci konkretny, mierzalny cel. Wiesz, że sprzedając 30 sztuk produktu w miesiącu, wychodzisz na zero. To daje spokój i pozwala skupić się na przekraczaniu tego celu.

Jak obliczyć próg rentowności w 4 prostych krokach

Zapomnij o skomplikowanych arkuszach. Weź kartkę papieru lub otwórz Google Sheets. Zrobimy to na prostym przykładzie.

Załóżmy, że sprzedajesz personalizowane etui na telefony.

Krok 1: Spisz swoje koszty stałe

Koszty stałe to wydatki, które ponosisz co miesiąc, niezależnie od tego, czy sprzedasz jedno etui, czy sto.

Subskrypcja oprogramowania graficznego (np. Canva Pro): 50 zł/miesiąc
Hosting i domena dla Twojego sklepu online (np. Shopify Basic): 120 zł/miesiąc
Koszty promocji (np. reklamy na Instagramie): 100 zł/miesiąc

Twoje całkowite koszty stałe (KS) = 50 + 120 + 100 = 270 zł miesięcznie.

Krok 2: Określ swoje koszty zmienne

Koszty zmienne to koszty bezpośrednio związane z wyprodukowaniem JEDNEJ sztuki Twojego produktu.

Czyste etui do nadruku: 15 zł
Koszt nadruku (farba, zużycie sprzętu): 5 zł
Opakowanie i wysyłka: 12 zł
Prowizja od płatności (np. Stripe, ok. 2%): 1 zł (przy cenie 50 zł)

Twój koszt zmienny na jedno etui (KZJ) = 15 + 5 + 12 + 1 = 33 zł.

Krok 3: Ustal cenę sprzedaży

Ustalasz, że będziesz sprzedawać swoje etui po 59 zł za sztukę. To Twoja cena sprzedaży (CS).

Krok 4: Zastosuj wzór

Teraz prosta matematyka. Najpierw obliczamy marżę jednostkową, czyli ile zarabiasz na czysto na jednym etui.

Marża jednostkowa = cena sprzedaży - koszt zmienny na jednostkę Marża = 59 zł - 33 zł = 26 zł

To jest kwota, która z każdej sprzedaży idzie na pokrycie Twoich kosztów stałych.

Teraz wzór na próg rentowności (ilościowy), który powie Ci, ile sztuk musisz sprzedać:

Próg rentowności (ilość) = koszty stałe / marża jednostkowa BEP = 270 zł / 26 zł = 10,38

Musisz sprzedać 11 etui miesięcznie, aby wyjść na zero. Sprzedaż dziesiątego etui nadal oznacza stratę. Dopiero jedenaste zaczyna generować zysk.

Możesz też obliczyć próg rentowności wartościowy – ile pieniędzy musi wpłynąć do Twojej kasy:

Próg rentowności (wartość) = próg rentowności (ilość) * cena sprzedaży BEP = 11 sztuk * 59 zł = 649 zł

Musisz wygenerować 649 zł przychodu miesięcznie, aby pokryć wszystkie koszty.

Wskazówki ekspertów, które przyspieszą Twój zysk

Znajomość progu rentowności to jedno. Obniżenie go to drugie. Im niższy BEP, tym szybciej zaczynasz zarabiać.

Agresywnie tnij koszty stałe. Zamiast płatnego Shopify, zacznij od sprzedaży na Vinted, OLX lub przez Instagram DMs, gdzie koszty stałe są zerowe. Zamiast płatnej Canvy, wykorzystaj darmową wersję. Twoim celem jest zbicie miesięcznych kosztów stałych jak najbliżej zera.
Eksperymentuj, aby podnieść cenę. Nie bój się testować wyższych cen.

Badanie z Harvard Business School na temat eksperymentowania w startupach wykazało, że firmy, które regularnie testują różne strategie (w tym ceny), osiągają znacznie lepsze wyniki.

Ustaw cenę na 65 zł na tydzień i zobacz, czy liczba zamówień spadnie. Jeśli nie, właśnie zwiększyłeś swoją marżę o 6 zł na sztuce, co drastycznie obniża próg rentowności.

Negocjuj z dostawcami. Znajdź tańszego dostawcę czystych etui. Kupując 50 sztuk z góry zamiast pojedynczo, możesz obniżyć koszt jednostkowy z 15 zł do 12 zł. To bezpośrednio zwiększa Twoją marżę i obniża BEP.
Wprowadź produkt o wyższej marży (upsell). Oprócz etui za 59 zł, zaoferuj wersję premium z dodatkowym grawerem za 89 zł. Koszt zmienny wzrośnie minimalnie (np. o 2 zł), ale marża wystrzeli w górę. Sprzedaż kilku sztuk premium może pokryć koszty stałe znacznie szybciej.

Podsumowanie: Co zrobić w następnych 15 minutach?

Nie odkładaj tego na później. Wiedza bez działania jest bezwartościowa.

Otwórz Notatnik w telefonie lub Google Sheets na komputerze.
Wypisz wszystkie swoje miesięczne koszty stałe i zsumuj je. Bądź szczery.
Oblicz koszt zmienny dla JEDNEGO produktu lub usługi, którą sprzedajesz.
Podstaw liczby do wzoru: Koszty Stałe / (Cena - Koszt Zmienny).

Masz już swój wynik. To jest Twój cel numer jeden na ten miesiąc. Teraz wiesz, do czego dążysz.